Passage uit Een kleine jongen op zoek naar God – Isaac Bashevis SINGER (1904-1991) – Nobelprijswinnaar voor de Literatuur 1978.
Ik lag daar in het donker met gespitste oren. Misschien dat God tot me zou spreken. Misschien dat mijn overgrootvader op het kerkhof me wat kon vertellen. Misschien kwam ik wel op de proppen met een nieuwe wet van Newton, die het mysterie van de wereld kon ontrafelen. Die openbaring was waarschijnlijk veel eennvoudiger dan men dacht. Misschien bestond hij maar uit één zin. Ik had zelfs een idee in welke richting die wet zou gaan–er bestond geen dood. Het ‘Ik’ was een hardnekkige illusie. Lijden was een plezier. Vandaag, gisteren en morgen waren een en hetzelfde. Ik, Rotschild, de muis in zijn hol, de kakkerlak op de muur, en het lijk in zijn graf, waren in alle opzichten identiek, zoals de droom en de werkelijkheid, mannelijk en vrouwelijk, geslachten en stenen, gevoelens, en atomen, liefde en haat. Maar het volstond niet om dat te zeggen-het moest bewezen worden. Leibnitz lukte het niet, Spinoza’s geometrische methode was niet overtuigend. Deze wet werd niet geschreven in woorden en getallen, maar met andere middelen die ik eerst moest bedenken. Het was zeer wel mogelijk dat zoiets op een verre planeet al was uitgedacht…
Ik dommelde weg en de formule kwam tot mij in een droom: dat wat wij leven noemden was dood. De steen op straat leefde en ik was een lijk. De steen koesterde geen hoop en leed niet, hoefde niet te eten, hij behoefde geen onderdak, hij maakte deel uit van het machtige, uitgebreide leven dat het universum heette. Dat wat wij leven noemden was een schimmel, een pok, een giftige paddenstoel die op oude planeten groeiden. De aarde leed aan een huideczeem. Af en toe krabde hij zich en veroorzaakte een aardbeving of een overstroming, maar er bestond geen gevaar dat het eczeem zou invreten of andere planeten zou besmetten. De prognose was gunstig. Alles wat nodig was was een verhoging of verlaging van de temperatuur van de aardkorst met enkele honderden graden gedurende een paar minuten. Dat kon de aarde bewerkstelligen, maar het eczeem was zo gering en de aarde zo verwikkeld in zijn bezigheden dat hij de stap niet nam, omdat het eczeem misschien op een dag vanzelf verdween. De symptomen van dit eczeem waren bekend voor de kosmische geneeskunde-een dunne laag stof aan de oppervlakte werd ziek en veranderde in bewustzijn, wat in Gods woordenboek synoniem was aan dood, protest, doelstellingen, lijden, twijfel, het stellen van vragen en het verwikkeld raken in eindeloze tegenstrijdigheden…