Artikel uit Joods Actueel – door Lieve SCHACHT
In het Israëlische regeerakkoord staat dat er – in overleg met de Amerikaanse regering – vanaf 1 juli gestart kan worden met de annexatie van delen van de Westelijke Jordaanoever, een zeer gevoelige materie. Om welke gebieden gaat het eigenlijk? Wat houdt die annexatie in? Waarom nu? Welke zijn de mogelijke gevolgen?
Experts wijzen er op dat de term annexatie niet correct is. Je kan enkel land annexeren als dat van een ander is, de bezette (of betwiste) gebieden behoren echter niemand toe. Jordanië noch Egypte hebben een claim op het land terwijl de Palestijnen zelf nooit een staat hebben gehad. Meer nog, de Palestijnen noemden zich gewoon pan-Arabieren.
Vandaar dat de term ‘uitbreiding van de soevereiniteit’ meer aan de orde is. En mocht dat gebeuren, dan verandert er eigenlijk niet veel: er komt gewoon een Israëlisch civiel bestuur in de plaats van het Israëlisch militair bestuur in die locaties. De term ‘nederzetting’ is evenmin een correcte term, het gaat over (Joodse) steden die net buiten de bestandszone van 1949 liggen. In die ‘Israëlische nederzettingen’wonen ondertussen na een halve eeuw Israëlisch bestuur bijna een half miljoen Israëli’s.
Een historische kans of juist niet?
De hele wereld is in de greep van de coronacrisis en kampt met een zware economische recessie ten gevolge daarvan. De andere problemen lijken eventjes niet meer zo belangrijk, de aandacht voor Israël en het Midden-Oosten staat op een laag pitje. Nog nooit was een Amerikaanse president zo welwillend tegenover Israël als Trump, terwijl tegenkandidaat Biden zegt tegen annexatie te zijn. Maar je kan het ook anders bekijken. Ook Israël kampt met een nieuwe corona-uitbraak en de economie heeft het moeilijk.
Bovendien heeft het Witte Huis nog steeds geen groen licht gegeven voor een unilaterale actie. In Washington wordt namelijk gevreesd dat er op die manier geen stok achter de deur meer is om de Palestijnen naar de onderhandelingstafel te drijven. In november zijn er in de VS presidentsverkiezingen. Indien Trump door de Amerikaanse kiezers wordt weggestemd, start de relatie van Israël met de nieuwe president onder een slecht gesternte als er intussen al een eenzijdige actie ondernomen werd.
Annexatie of uitbreiding van het bestuur kan gemakkelijk tot geweld en chaos leiden. Hamas beschouwt zo’n stap als een oorlogsverklaring en de Palestijnse Autoriteit dreigt ermee dat ze in dat geval ontslag neemt. Anderzijds liet Abbas aan het ‘Vredeskwartet’ (USA, Rusland, Europa en de UNO) weten, bereid te zijn de onderhandelingen te hervatten die in 2014 stopgezet werden. De publieke opinie in Israël ligt er alvast niet erg wakker van. Volgens een recente opiniepeiling heeft 26 procent geen mening, 32 procent is vóór en 42 procent tégen een dergelijke annexatie. Voor bijna niemand is het een prioriteit.
En wat denkt Ali modaal hierover? Zoals overal waar een vrije pers ontbreekt, wordt er vooral niet gepeild naar de mening van de bevolking in Palestina. Dejongste verkiezingen dateren ondertussen al van 2006. Een Israëlische journalist vroeg zich dat ook af en is naar de Arabische dorpen in de bewuste zones getrokken en heeft zijn bevindingen voor de camera vastgelegd.
“In Israël vind je werk en word je correct betaald, wij willen leven’, antwoordt een man, die eraan toevoegt dat heel zijn dorp er ook zo over denkt. Een Palestijnse politieofficier getuigt (anoniem): “In Israël heerst rust en orde, hier roept de overheid op tot protest en intifada. Ze krijgen zoveel steun van Israël en Europa, maar wij zien daar niet veel van. Het verdwijnt in de zakken van onze leiders”.
Een andere man getuigt in het Arabisch voor de camera: “Weetje, mijn broer moest geopereerd worden. Dit is gebeurd in het Hadassa hospitaal (in Jeruzalem)”. “En weet je wie dit betaald heeft? Het Shimon Peres Centre for Peace.” Dit is natuurlijk geen wetenschappelijke poll, maar het staat toch wel totaal in tegenstelling met hoe er hier over gesproken wordt.
Het strookt wel met het feit dat een door de Palestijnse Autoriteit georganiseerde bijeenkomst, ondanks de druk van hogerhand, heel weinig volk op de been kon brengen, zodat wij er ook in onze media niets over te zien, te horen of te lezen kregen. Van de aangekondigde en verwachte massale protesten tegen de verhuizing van de Amerikaanse ambassade naar Jeruzalem kwam ook niets in huis.
Sinds kort is men in sommige delen van de Arabische wereld anders over Israël gaan oordelen. Het conflict tussen het sjiitische Iran en de soennitische Arabische staten houdt de hele regio al geruime tijd in zijn greep. Dat wordt alleen maar erger als de ayatollahs in Iran straks over kernwapens beschikken. Israël en de VS zijn Teherans grootste vijanden. En dan worden ‘de vijanden van mijn vijanden automatisch mijn bondqenoten; Dus begint men vanuit de politieke hoofdkwartieren in de regio, van de golfstaten tot in Saoedi-Arabië achter de schermen contacten te zoeken met Israël.
Momenteel gebeuren die contacten open en bloot en zijn ze zelfs al her en der geïnstitutionaliseerd. Op dit ogenblik zijn er permanent Israëlische diplomaten gestationeerd in Abu Dhabi als leden van het Internationaal Agentschap van de Verenigde Naties voor Hernieuwbare Energie. Volgend jaar zal Israël een stand hebben in de Universele Expo van Dubai.
De opgestarte interreligieuze dialoog met de lokale Joodse gemeenschap in Abu Dhabi heeft ook een positieve invloed op de toenadering met Israël. AI in 2018 wordt de Israëlische minister van Communicatie Ayoub Kara uitgenodigd op een conferentie in Dubai. En nog niet zo lang geleden laat de Israëlische minister van Sport Miri Regev haar tranen de vrije loop op het kampioenschap judo in Abu Dhabi bij het horen van het Israëlische volkslied Hatikva naar aanleiding van de overwinning van een Israëlische judoka.
Op 12 juni jongstleden richt de ambassadeur van de Verenigde Arabische Emiraten, Yousef AI Otaiba zich met een open brief in Yedioth Acharanot – het meest gelezen dagblad in Israël – tot het Israëlische publiek. In eigen land verklaart hij zijn uitzonderlijke demarche in een videoboodschap. Hierin legt hij uit dat het heel belangrijk is zich direct te richten tot de Israëlische burgers om uit te leggen dat een simpel besluit een ernstige belemmering kan zijn voor een verdere samenwerking. AI Otaiba heeft het in die videoboodschap nergens over de annexatie van bezet gebied, maar hij gebruikt systematisch de (correcte, maar internationaal niet gangbare) term betwist gebied).
Hij besluit zijn betoog met een verwijzing naar het historisch bezoek van de Egyptische president Sadat aan Jeruzalem in 1977: “Ik ga niet naarTel Aviv om er een redevoering te geven, maar ik denk dat de open brief eenzelfde waarde heeft” Zowel Hamas als de Palestijnse Autoriteit hebben onmiddellijk de boodschap bestempeld als ‘normalisatie’ ten voordele van Israël.
Overigens is en blijft Sadat in de ogen van de Palestijnse activisten de man die hun zaak verraden heeft op het altaar van de vrede met Israël. De Palestijnse leiders van hun kant roepen de Arabische wereld op tot een jihad (= heilige oorlog) tegen Israël, want er moeten acties komen voor het te laat is. Maar tot op vandaag heeft enkel de Jordaanse koning Abdullah positief geantwoord. Verschillende golfstaten, Saoedi-Arabië en Egypte hebben laten weten dat wat hen betreft, zij wel de acties van Israël zullen veroordelen, maar verder niets zullen ondernemen.