Juist omdat  de risico’s voor individuele moslims die zich voor een andere islam uitspreken groot zijn, is het van belang dat de islamitische hervormingsbeweging  een publiekelijk zichtbare, collectieve dimensie krijgt. Alleen door collectief en in de openbaarheid te laten zien met hoevelen ze zijn, kunnen hervormingsgezinde moslims de intimidatiepogingen van de fundamentalisten weerstaan. Na de aanslag op een synagoge in Kopenhagen in februari 2015 vormden moslims in het Noorse Oslo een beschermende ring rond de plaatselijke synagoge. Het was een prachtig gebaar, maar we zien dit soort demonstraties van moslims tegen de intolerantie en het geweld in eigen kring helaas nog zelden. In plaats van dit soort acties aan te moedigen, doen veel westerse politici en intellectuelen er alles aan om moslims uit het hoofd te praten dat ze een speciale verantwoordelijkheid hebben om tegen geweld en onderdrukking in naam van hun geloof in actie te komen. Moslims hebben die verantwoordelijkheid echter wel degelijk, niet in de laatste plaats ten opzichte van elkaar en ten opzichte van hun geloof dat door extremisten en fundamentalisten een slechte naam krijgt. Waarom komen moslims wel in actie als Israël de Gazastrook bombardeert maar niet wanneer de Saudi’s hetzelfde doen in Jemen? Waarom is het verbaal beledigen van een Profeet uit de zevende eeuw wel aanleiding voor wereldwijd protest van moslims maar de hedendaagse verkrachting van seksslaven, het ophangen van homo’s of het lynchen van godslasteraars in de naam van de islam niet? Waarom spreekt men er in moslimkringen schande van dat België en Frankrijk boerka’s verbieden, maar blijft het stil als het gaat om veel ernstigere onderdrukking van religieuze minderheden in de islamitische wereld? Wie zo selectief met zijn verantwoordelijkheid als moslim omgaat, geeft geen signaal af aan de samenleving dat er ook een andere islam is en maakt de fundamentalisten niet duidelijk dat hun interpretatie van de islam een oneindig veel grotere belediging voor moslims  en de Profeet is dan alle Mohamed-cartoons en de verzamelde uitspraken van alle rechts-populisten bij elkaar. Moslims die voor een andere, moderne en liberale islam staan, moeten massaal opstaan tegen de werelwijde intolerantie en het geweld in naam van hun geloof. Ze zouden dat des te meer moeten doen wanneer religieuze minderheden en islamcritici daarvan het slachtoffer zijn. Want vrijheid is altijd de vrijheid der andersdenkenden. Op het moment dat die wijsheid van de Duitse socialiste Rosa Luxemburg door moslims massaal en publiekelijk uitgedragen wordt, zijn wij allemaal, en de islam in het bijzonder, een stuk verder.