De officiële Vlaamse beweging heeft een streep getrokken onder haar collaboratieverleden, zowel op de IJzerbedevaart als door Bart De Wever. De Vlaamse beweging heeft die kaap genomen. Moet het verzet van weleer zich ook niet opnieuw heruitvinden?

‘Het grote verschil is dat verzetsorganisaties geen kaap te ronden hebben. Met alles wat we vandaag weten, hebben die mensen de enige juiste houding aangenomen die je kon aannemen tijdens de oorlog. Men zal opwerpen dat het achteraf makkelijk praten is, maar dat is net het hele punt: zij deden dat toen, niet achteraf. Dat is een boodschap van burgerzin en burgerschap die die verenigingen kunnen uitdragen: verzet is soms noodzakelijk.’

Yvette Merchiers zegt in de reeks: ‘Mocht er geen verzet geweest zijn, dan waren we nu allemaal nazi’s.’ Ik vond dat eerlijk gezegd een groteske uitspraak.

‘Maar je moet “verzet” breder begrijpen dan enkel wat zich in België clandestien afspeelde. De geallieerden horen ook tot het verzet tegen het nazisme. En vergeet de rol van de Sovjet-Unie niet, die te lang genegeerd werd in ons Europese verhaal. Maar als ik dat zeg, word ik een Sovjet-agent genoemd.’ (…)

‘Kijk, verzetslui zijn een minderheid — gewone mensen die hun leven riskeren — die ten bate van de meerderheid het been stijf houdt tegen een regime dat haaks staat op de fundamentele waarden van onze democratische samenleving. Dat kan niet genoeg benadrukt worden.’

Toen ik je contacteerde voor dit interview, zei je dat je het belangrijk vond verzetsstrijders een gezicht te geven.

‘Ik hoop dat we met De kinderen van de collaboratie  de personen hebben leren kennen, de kinderen. Die personen zijn niet verantwoordelijk voor de daden van hun ouders. Dezelfde beweging moeten we nu maken voor het verzet, en wellicht nog meer. Het verzet komt als winnaar uit de oorlog, maar verliest in Vlaanderen de strijd om de herinnering. Nochtans telt het verzet in België zeker drie keer meer doden dan de 5000 uit de collaboratie. Tot vandaag is het opboksen tegen clichés die het verzet met goedkope anekdotische veralgemeningen wegzetten als een zaak van bandieten en terroristen. Quod non. Luister en kijk naar de getuigenissen van de kinderen in de reeks. Zij zijn heus geen uitzondering, maar eerder de regel. Hun vaders en moeders waren mensen die om uiteenlopende redenen de bezetter en de collaboratie bestreden en er niet zelden een zware, zelfs de zwaarste prijs voor hebben betaald. Dat zijn geen stereotypen, dat zijn mensen van vlees en bloed die hebben gestreden en geleden. Dat verdient onze aandacht.’