Plaatje hierboven: Demonstranten verzamelen zich ter ondersteuning van Israël buiten de Israëlische ambassade in het centrum van Londen op 23 mei 2021 [beeldbron: AFP]
Oeigoeren, Armeniërs, Congolezen, christenen wereldwijd: er zijn veel volken die lijden. Wat met die mensen gebeurt wordt wel gerapporteerd en becommentarieerd, maar laat politici, pers en partijen doorgaans koud.
Alles verandert als er joden bij betrokken zijn, en als die durven terugslaan.
No Jews No News
Dan ontwaken in het Westen de beroepsverontwaardigden. Zij zien bij Israël apartheid en schendingen van mensenrechten. Ze klagen over onevenredig geweld (alsof het hier over een sportwedstrijd gaat). Ze eisen sancties en boycot. De gesubsidieerde ngo’s, de vredesactivisten, de rode en groene en oranje en blauwe politici die oproepen om de ‘geweldspiraal‘ en de ‘wederzijdse escalatie’ te stoppen. En die zo van de agressor het slachtoffer maken en van het slachtoffer een agressor.
De jongste aanvallen op Israël hebben niets te maken met de gerechtszaak in de Jerusalemwijk van Sheikh Jarrah. Het gaat daar om een oud huurgeschil dat voor de rechtbank kwam. In gelijk welk land zou dit soort conflict door een plaatselijke rechtbank afgehandeld worden. Maar dit is Jerusalem, en alles draait erom wie baat heeft bij politiek geweld.
De oorzaak van de huidige oorlog tegen Israël ligt veeleer in de brutale machtsstrijd tussen Fatah en Hamas. De corrupte, afgeleefde Fatah op de Westoever en de fanatici van Hamas die met ijzeren vuist over Gaza heersen, voeren onder elkaar een meedogenloze strijd om de aanhang bij de Palestijnen. President Mahmoud Abbas, die zich bij de Biden-administratie verplicht voelde verkiezingen uit te schrijven, gelastte die kort daarop weer af, wetende dat Hamas die verkiezingen zou winnen. De Palestijnen, al generaties lang geformatteerd door oorlogspropaganda, stemmen nu eenmaal voor de partij die zich het agressiefst tegen Israel toont. En dat is Hamas.
Al weken werden in de straten van Israël weer burgers aangerand, met stenen bestookt, beschoten, met auto’s overreden. Dan begonnen in Jerusalem rellen op grote schaal, opgejut en aangestuurd vanuit Ramallah en Gaza. Zowel Fatah als Hamas riepen op tot heilige oorlog tegen joden en polytheisten (dat zijn dan de christenen). Hamas lanceerde een campagne om geweld te gebruiken: “Koop een mes, slijp het scherp en steek het in de nek van de jood”. Provocateurs, met bussen aangevoerd, gingen ‘historische opstanden’ organiseren. De meute verschanste zich op de Tempelberg, waar de Al Aqsa-moskee gebruikt werd als opslagplaats voor wapens en stenen. De Israëlische politie drong de moskee binnen – voor het eerst sinds jaren – en er werd in de tempel gevochten om de geweldenaars te neutraliseren.
Dan kwamen de raketten uit Gaza op de grote Israëlische steden. Duizend op twee dagen tijd. De Alarm-apps, die de Israëli’s op hun i-phone hebben, kleurden de ganse kuststrook rood van de inslagen, van Ashkelon tot boven Tel Aviv. Bommen op winkels, huizen, scholen, mensen.
Israël sloeg terug, elimineerde gebouwen van waaruit raketten afgeschoten werden, bombardeerde tunnels, opslagplaatsen en commandocentra. Daarbij vielen ook burgers. Het is een scenario dat vertrouwd begint te worden. Ook deze Gaza-oorlog zal eindigen met een militaire nederlaag voor Hamas, maar die heeft haar doel al bereikt: meesterschap over de oorlogsmachine tegen Israël, controle over de Palestijnen in Jerusalem, vernedering van de Fatahleiders. Om dat te bereiken moesten in Gaza doden vallen en werd bewust immense schade ondergaan.
***
Hoe bevreemdend toch is dat fenomeen in het Westen, dat plotse opwellen van morele verontwaardiging, telkens als joden zich verdedigen en terugslaan. Vanwaar die nijdige bezorgdheid over het moreel gedrag van Israël, wat het ook doet? Wat brengt goedbedoelende mensen ertoe om verontwaardigd te zijn dat Israel zich verdedigt, terwijl bij zoveel andere conflicten diezelfde mensen onverschillig blijven en zich niet geroepen voelen te twitteren of resoluties te schrijven of te protesteren? Wat schuilt daarachter?
Sommige protesten zijn oprecht en men hoeft niet partijdig te zijn om te rouwen over onschuldige slachtoffers in Gaza – en in Israel. Maar de protesteerders in het Westen rouwen doorgaans enkel over de slachtoffers van Israëlische acties. Wat hen doet betogen is niet zozeer het medelijden met de slachtoffers als de haat voor de tegenstander. Dan schiet me telkens de versregel van Nelly Sachs te binnen: “Waarom dat zwarte antwoord van haat op je bestaan, Israel?”
Die haat heeft bij ons trouwens een stevige infrastructuur. Honderden intellectuelen zijn verenigd in een Belgische Campagne voor de Academische en Culturele Boycot van Israel. NGO’s die christelijke naastenliefde en de vredesgedachte uitdragen, met stevige connecties in regering en parlement, mogen hun anti-Israël-vooroordelen in Vlaamse scholen schaamteloos propageren. Vakbonden, politieke partijen, milieugroepen, zelfs een dansensemble en een zangkoor, willen allen Israel boycotten. Wat bezielt een vakbond om zich vast te bijten op Israel? Wat doen kunstensembles op deze lijst? Waarom laten zij zich op sleeptouw nemen door de nijd van radicale activisten?
***
Het Israëlisch-Palestijns conflict is als een Griekse tragedie: onoplosbaar en zonder Groot Gelijk. Een tragedie waaraan de Europeanen zelf een historische schuld meedragen. Zij waren het die de joden vervolgden en ze verjoegen. Palestina was één van de weinige plekken waar de opgejaagde joden terecht konden. Het zou de Europeanen sieren zich bescheidener op te stellen, want hun rol was niet mooi.
De enige uitweg uit dit conflict zal ingeslagen worden als de Palestijnen voorrang zullen geven aan de opbouw van hun eigen staatsbestel (gerecht, economie, scholen, wetgeving), en niet aan de obsessie om Israel te vernietigen. Velen willen die weg trouwens inslaan. Salam Fayyad koos als premier van de Palestijnse Autoriteit die weg, tot hij door president Abbas werd afgezet. Zolang het verjagen of elimineren van de joden de prioriteit blijft, zolang de Oorlog van de Terugkeer gevoerd wordt, blijft het conflict onoplosbaar. Voor de grote twistpunten Jerusalem, nederzettingen, diaspora, grenzen, liggen de blauwdrukken al jaren klaar. Maar zonder betrouwbare instellingen zal er geen Palestijnse staat komen.
De rol van Europa ligt eigenlijk voor de hand: de Palestijnen blijven helpen bij het opbouwen van hun staat. Maar niet zoals nu. Geen volk ter wereld ontvangt meer hulp per capita als de Palestijnen, zonder condities. Alleen moeten de Westerse staten stoppen met het financieren van een oorlogsmachine. De gigantische bedragen die zij direct, via de VN en via ngo’s, aan de Palestijnen doneren, gaan grotendeels naar propaganda in de scholen, naar de opgeblazen staatsbedrijven, naar de talloze veiligheidsmilities, of worden gul afgetapt in corruptie. De Westerse staten weten dat hun geld wordt verkwanseld. De Palestijnen weten dat de Westerse regeringen daarmee blijven leven. En dus gaat de oorlog tegen Israel voort.
Enkel als de Europeanen die geldverkwisting stoppen en strenger eisen dat de Palestijnen een eind maken aan hun droom om Israel te vernietigen, zullen de Palestijnen bijsturen. Maar daar ziet het niet naar uit. De Biden-administratie hervatte de financiering van UNRWA en de Palestijnse Autoriteit zonder condities. Dat sterkt de Palestijnen in hun besef dat ze kunnen doorgaan zoals nu. In Ramallah – en in Gaza – weten ze dat ze van deze Amerikaanse regering niets te vrezen hadden.
Daarnaast verdient Israël politieke steun tegen de bedreigingen uit het noorden, uit het oosten en uit het zuiden. Boycots of sancties polariseren het conflict enkel nog scherper. En ze herinneren de joden aan sancties die hun grootouders al ondergingen in de jaren dertig van de vorige eeuw.
Europese staten moeten tenslotte het zelfrespect opbrengen om zich in de Verenigde Naties niet te laten opjagen door de nooit aflatende reeks haatresoluties tegen Israël. Een tijd geleden moest de Wereldgezondheidsorganisatie nieuwe ziektehaarden in Afrika en Latijns Amerika bestrijden en de gevolgen van ondervoeding tegengaan. Maar de algemene vergadering, de meeste Europeanen incluis, veroordeelde toch maar eerst de gezondheidstoestand op de Golan. Terwijl enkele kilometers verder, over de grens in Syrië, gigantische oorlogsellende heerste.
Steun – onder voorwaarden – aan de Palestijnse staatsvorming en politieke ruggensteun voor Israëls bestaansrecht, is niet enkel morele plicht, maar ook verstandige politiek. De evidentie van zo’n aanpak zouden de vredesactivisten, de intellectuelen aan onze universiteiten en de boycotbepleiters toch moeten inzien? Welnee, ze zien dat niet in. Het virus van de obsessionele afkeer van Israël is en blijft sterk en springlevend.
door Mark Geleyn, 15 mei 2021
Voormalig directeur generaal op Buitenlandse Zaken en ambassadeur van België in Israel en in Duitsland