Het meest duidelijk heeft Nietzsche mede het romantisch militarisme geïnspireerd dat de Eerste Wereldoorlog inluidde, en het fascisme dat tot de Tweede leidde. Hoewel Nietzsche zelf een Duitse nationalist noch antisemitisch was, is het geen toeval dat zijn citaten meteen overkomen als typisch typisch nazistisch; Nietzsche werd postuum de huisfilosoof van de nazi’s. (In zijn eerste jaar als kanselier maakte Hitler een pelgrimstocht naar het Nietzsche-archief, dat werd beheerd door Elizabeth Förster-Nietzsche. Zij was een zus en de literair executeur van de filosoof, en moedigde de connectie hartstochtelijk aan).
De link met het Italiaanse fascisme is zelfs nog directer. Benito Mussolini schreef in 1921 dat ‘het moment dat het relativisme verbonden werd met Nietzsche, en met zijn wil tot macht, zich voordeed toen het Italiaans Fascisme het prachtigste voortbrengsel van een individuele en nationale wil tot macht werd, wat het nog steeds is.’
De associaties met het bolsjewisme en stalinisme – van de superman tot de nieuwe Sovjetman – zijn minder bekend, maar zijn overvloedig gedocumenteerd door de historicus Bernice Glatzer Rosenthal. De connecties tussen Nietzsches ideeën en de bewegingen uit de twintigste eeuw die zo ontzettend veel levens eisten, spreken voor zich: een verheerlijking van geweld en macht, een gretigheid om de instituties van de liberale democratie met de grond gelijk te maken, minachting voor het grootste deel van de mensheid en een kille onverschilligheid jegens het menselijke leven.

Een reactie achterlaten