Door zijn democratie te versterken, doorbreekt Israel de wereldwijde trend van inperkingen op democratische vrijheden. Dat blijkt uit de Democracy Index 2021, het nieuwste rapport van het Economist Intelligence Unit (EIU), zusterorganisatie van het gerenommeerde tijdschrift The Economist. Terwijl de gemiddelde score voor democratisch gehalte wereldwijd zakte van 5,37 in 2020 naar 5,28 in 2021, ging deze in Israel naar van 7,84 naar 7,97.

Het rapport plaatst Israel in de regio van het Midden-Oosten en Noord-Afrika qua score voor democratisch gehalte op nummer één, met grote afstand tot de nummers twee en drie, respectievelijk Tunesië en Marokko. Wereldwijd komt Israel terecht op een 23ste plek. Israel valt, net als Nederland, in de categorie ‘gebrekkige democratie’. Israel scoort dus bijna een 8, terwijl Nederland een 8,9 scoort. De Democratie Index laat verder zien dat Israels democratie te vergelijken is met die van Groot-Brittannië, de Verenigde Staten, Japan, Frankrijk en Spanje.

Trenddoorbrekend

Israel versterkt zijn democratie verder en komt inmiddels dicht in de buurt van de hoogste categorie, die in het rapport als ‘volledige democratie’ wordt betiteld. Israels democratie laat al sinds 2013 bijna een onafgebroken stijgende lijn zien.

Israel scoorde zelfs een volle tien op tien voor de categorie ‘politieke participatie’, die gaat over de mate waarin “etnische, religieuze en andere minderheden een redelijke mate van autonomie en stem hebben in het politieke proces”. Alleen het als nummer één gerangschikte land, Noorwegen, kreeg dezelfde score.

Het rapport prees Israel voor het tonen van “positieve trends, waar voor het eerst een Arabische partij in de regering zit als een kleine speler in een brede coalitie”.

Het is voor onderzoekers een grote uitdaging om de mate van democratie in verschillende landen te kwantificeren en om bestuurssystemen te rangschikken op een schaal tussen “volledige autocratie” en “volledige democratie”. Verschillende onderzoeksinstituten hanteren verschillende meettechnieken en trekken dan ook verschillende conclusies. Echter staat het rapport van EIU bij veel experts hoog in aanzien.

Apartheidsframe

Dit rapport staat in groot contrast met de observatie van Amnesty International UK dat Israel juist een ‘apartheidsstaat’ zou zijn. De exceptionele score bij ‘politieke participatie’, waarbij is meegenomen dat Arabische Israeli’s gewoon mogen stemmen, zowel lokaal als nationaal, laat zien hoe zeer Amnesty’s rapport een politiek standpunt inneemt. Het label ‘apartheid’ baart Joden over de hele wereld en Israelische burgers ernstige zorgen. Het rapport zet Israel apart als racistische natie, terwijl het onderzoek van The Economist juist laat zien dat Israel de enige democratie in het Midden-Oosten is. Israel veroordeelt de bevindingen van Amnesty sterk. Intussen gaat het proces van toenemende inclusie en democratisering – getuige onder meer het EIU-rapport – in Israel gewoon door.