Ik vind het heilzaam om het grootste deel van de tijd alleen te zijn. Zich in gezelschap bevinden, zelfs in het beste, brengt algauw verveling met zich mee en leidt af. Ik houd ervan alleen te zijn. Ik heb nooit een kameraad gevonden die zo kameraadschappelijk was als de eenzaamheid. Wij zijn meestal eenzamer wanneer we ons tussen de mensen begeven dan wanneer we in onze kamers blijven. Iemand die denkt of werkt is altijd alleen, waar hij zich ook bevindt. Eenzaamheid kan niet worden afgemeten aan aantal kilometers ruimte tussen iemand en zijn kameraden. Een boer kan in zijn eentje de hele dag op het land of in de bossen werken, schoffelen of houthakken, en zich niet alleen voelen, omdat hij werk heeft; maar wanneer hij ’s avonds thuiskomt, kan hij niet in zijn eentje in een kamer zitten, ten prooi aan zijn gedachten, maar moet hij zijn waar hij ‘mensen kan zien’, zich ontspannen en, vindt hij, zich schadeloos stellen voor zijn in eenzaamheid doorgebrachte dag; en dus verbaast hij zich dat wie studeert helemaal alleen in huis kan zitten en zich het grootste deel van de dag niet verveelt en neerslachtig is, maar hij beseft niet dat hij die studeert weliswaar thuis zit, maar nog aan het werk is op zijn land, en aan het hakken in zijn bossen.
Gezelschap is doorgaans te goedkoop. We ontmoeten elkaar met korte tussenpozen en krijgen niet de tijd om hoe dan ook voor elkaar nieuwe waarden te verwerven. We zien elkaar drie keer per dag bij de maaltijden, en laten elkaar opnieuw de oude beschimmelde kaas proeven die we zijn. We moesten een bepaald stelsel van regels overeenkomen, dat etiquette en beleefdheid wordt genoemd, om de veelvuldige ontmoetingen draaglijk te maken zodat we niet openlijk oorlog hoeven te voeren. We ontmoeten elkaar op hetzelfde postkantoor, op de vereniging  en elke avond rond het haardvuur; we leven dicht opeen en zitten elkaar in de weg, we struikelen over elkaar, en ik denk dat we daardoor wat van het respect voor elkaar verliezen. Minder frequente omgang zou zeker volstaan voor alle belangrijke en hartelijke communicatie.

Een reactie achterlaten