Begin zomer 2018 besloot ik op studiereis naar Israël te gaan, dat was toen nuttig in het kader van mijn activiteiten als gids in het Museum van de Holocaust te Mechelen. Ik had de trip al eerder op het jaar willen maken, maar geannuleerd omdat mijn reeds zieke zoon plots op intensieve was opgenomen. Een paar maanden later besloot Vincent zelf om nog een laatste vakantie te plannen, de bestemming voor zijn gezin was Griekenland. Hij verraste mij totaal met dit plotse initiatief, zijn gezondheid was reeds zo wankel en hij wist dat genezing quasi onmogelijk was. Het gold blijkbaar als en soort familiaal afscheid, nog één keer intiem verenigd zijn, al was het maar voor de vakantiefoto’s, een levenslang souvenir voor zijn twee kleine meisjes. Dus kon ik met geruster gemoed vertrekken naar Israël, enkel de Middellandse Zee scheidde ons, in mijn hart en in mijn gedachten was ik bij mijn (ten dode opgeschreven) zoon. Gedurende die parallelle vakantieweek hebben wij dagelijks ge-smst met mekaar, kostbare prozastukjes over de laatste episode tussen vader en zoon.
De dag van mijn vertrek was ik er echter niet met mijn volle hoofd bij, ik dacht aan mogelijke gezondheidsproblemen die Vincent in Griekenland konden overkomen. Ik piekerde en ik dubde. Om kort te gaan, ik beging een onnozele blunder, ik sloot mezelf buiten uit mijn appartement, door geprakkezeer, kopzorgen en daardoor totale verstrooidheid. Mijn bagage en al mijn papieren, inclusief vliegtuigtickets, stonden binnen. Ik had nog slechts tien minuten overschot om te vertrekken. Het was vroeg in de ochtend, ik kon enkel rekenen op een bejaarde buurman om mij via zijn slaapkamer toegang te verschaffen tot het dak en zo binnen te breken in mijn eigen pand. Een niet haalbare opdracht want die buur was potdoof en sliep elke dag tot na het middaguur. Ik belde niettemin bij hem aan, en wonderwel, hij kwam (half slaapwandelend) opendoen en liet me binnen om ijlings langs het dakplatform (en de afgrond 9 hoog) mijn spullen gaan op te halen. Oef, ik was gered, dit had me een pak geld kunnen gekost hebben als ik op mijn eentje had moeten herboeken en de afspraak met mijn reisgezelschap gemist had. Het voelde ook vlijmscherp aan alsof ik Vincent bijna gemankeerd had op zijn laatste reis. Een averechts soort logica, toch een akelige gedachte.
Toen ik op de valreep mijn medereigers vervoegde op het vliegveld, bleek er één koppel te ontbreken, een Nederlands echtpaar.
Zij zijn tenslotte net te laat toegekomen en vonden noch aansluiting bij de groep, noch bij de geplande vlucht. Wij hebben hen pas daags nadien zien arriveren, ze hadden alles vanaf nul moeten herorganiseren, het had hen bijna 1000 euro (supplementair) gekost. Misschien een triviaal verhaal, maar het merkwaardige was dat die mensen daar ontzettend rustig waren mee omgegaan. Die hebben ons met de glimlach begroet, ze hadden alle begrip dat er op hen niet gewacht was, en ach, het ging toch maar om geld. Ik heb ze tijdens ons verblijf van heel dichtbij leren kennen, ze leenden meermaals een gewillig oor voor mijn verhalen over mijn erg zieke zoon. Ik voelde me helemaal op mijn gemak bij dat koppel warmhartige Hollanders, ze boden troost gewoon door te luisteren.
Op zekere dag was er een vrouw uit ons gezelschap vermist geraakt, ze was niet van de slimsten en doolde ergens alleen door Jeruzalem. Het Nederlandse echtpaar besloot om zich op te offeren en op zoek te gaan tot ze die roekeloze dame gevonden hadden. Dat mocht voor hen desnoods uren duren, geen probleem, de menselijke plichten gingen voor. Het heeft hen meer dan een halve dag gekost eer ze “onze wandelende madam” hadden terugvonden. Ach, zeiden ze zelf, alles en iedereen komt altijd terecht. Het was ’s avonds aan de bar, ze zaten er relax bij, ze hadden al anderhalve vakantiedag (van de zes voorziene dagen) gemist, maar ze bleven lachen, tevreden en zeer sereen. Het liep zoals het moest lopen, vertrouwden ze me toe.
Dat zinnetje intrigeerde mij, ik vroeg voorzichtig om wat uitleg. Wel, zei de man, wij voeren toch gewoon maar… God’s plan uit, dat kan niet misgaan, wij zijn de pionnen op dat hemelse schaakbord, de Heer is altijd aan zet, hij wikt en weegt en hij beschikt, wij volgen…
Ik aanhoorde dat met open mond, zonder antwoord, ik was sprakeloos. Snap je dan niet, voegde de vrouw eraan toe, dat alles zal goedkomen met je zieke zoon, indien niet hier op aarde, dan zeker later, in het grote hiernamaals, het uiteindelijk weerzien als beloning voor oprechte liefde. Ik zat perplex, ik geloofde geen snars van deze theorie, maar ik had een oneindig respect voor deze twee mensen van goede wil. Ze waren een aandoenlijk paar, zo zuiver van geloof, in hun woorden en zeker in hun handelswijze.
Een ander echtpaar dat mee was op reis had ook van het trieste relaas over mijn zoon gehoord. Ik nam hen, op hun vraag, graag in vertrouwen. En ik begeleidde hen een beetje, want ze liepen helemaal verloren in ons reisprogramma. Toen we eenmalig op de Westbank overnachtten (buiten Israël, in Palestijns gebied) waren ze in lichte paniek, ze snapten niks van dat politieke conflict ter plekke. Ze dachten dat de oorlog op elk moment kon uitbreken. Of we niet met een taxi konden vluchten, stelden ze voor. Nee, het was rammadam, geen wagens toegelaten op de baan. Precies of we gegijzeld zijn, hoorde ik ze jammeren tegen mekaar. Ik zond hen langs bij de Hollanders, voor wat uitleg over de beschikkingen terzake van God. Terwijl Allah hier zogezegd de opperbaas was en Mohammed zijn dode manager. Ach, ze snapten er toch niks van. Hun huis stond in Bachten de Kupe, hun denkvermogen was thuisgebleven. Wat over de schreve ging, was onbekend terrein voor hen. Onze twee angsthaasjes beloofden mij hemel op aarde bij onze veilige terugkeer in de Jodenstaat. Ze gingen me zeker en vast blijven mailen na de reis.
Vincent heeft zijn trip naar Griekenland overleefd, maar niet zijn slepende ziekte. Ik berichtte, zoals afgesproken, zijn spijtige heengaan aan de twee schrikkenpieten. Ik kreeg geen antwoord, het lijden en de dood was voor hun kleine leven zoveel te groot.