Minister van Buitenlandse Zaken Yaïr Lapid wil in ruil voor meer veiligheid voor zuid-Israel een injectie in de economie en infrastructuur van de Gazastrook bieden. Jan van Benthem (Nederlands Dagblad) is enthousiast: “er is een plan om Gaza te herbouwen.” Maar hij ziet in Hamas wel een barrière. “Je moet je richten op de mensen in de Gazastrook. Je moet laten zien dat je bewogen bent met hun lot,” zegt Van Benthem in CIDI’s podcast Mizrach.

In de voorbereiding van de aflevering van Mizrach drong Jan van Benthem (ND) erop aan om het ook over de toekomst voor Gazanen te hebben. Hij verwees hierbij naar het “onderbelichte plan” van Lapid (Yesh Atid). In de aflevering stelde Van Benthem dat hij hoop put uit het plan, maar dat Hamas een complicerende factor is. “Egypte is een belangrijke speler in de relatie met Hamas en Qatar moet je ook niet vergeten. Maar zij ondersteunen het plan wel (…) zij willen wel!”

Lapid presenteerde onlangs zijn plan, dat hij ‘economie voor veiligheid’ noemt. Volgens het idee investeren Israel en de internationale gemeenschap in wederopbouw van de Gazastrook, alsmede de algemene infrastructuur van het gebied. Ook woningbouw en betere gezondheidszorg, bijvoorbeeld, vallen wat hem betreft daaronder.

Ook Lapid ziet hierin één voornaamste uitdaging: het bewind van Hamas. “Israel praat niet met terroristische organisaties die ons willen vernietigen”, zei hij stellig. Investeringen zouden dan ook Hamas moeten omzeilen en gepaard moeten gaan met een toezichtmechanisme.

Mocht deze eerste stap een succes zijn, volgt er wat Lapid betreft een tweede fase, waarbij gedacht kan worden aan bredere transformatie van de Gazaanse economie. Een haveneiland voor de kust van Gaza en een fysieke corridor met de Westelijke Jordaanoever zouden dan in beeld komen om verkeer van en naar de landstrook makkelijker te maken. In het plan zoals Lapid het presenteerde, zou de Palestijnse Autoriteit  civiel bestuur in Gaza voor haar rekening nemen.

Hamas als grootste barrière voor vooruitgang in de Gazastrook

In de podcast, die een deepdive is in het denken en handelen van Hamas, legt Jan van Benthem uit: “We zien Hamas als een monoliet, als een eenheid. Maar dat is niet helemaal waar. Binnen Hamas zit er ook wel een verschil van denken. Er zijn minder en meer extreme richtingen binnen Hamas (…) Misschien wil de gematigdere tak van Hamas dit plan [van Lapid, red] ook wel.” Als het gaat om het ‘omzeilen’ van Hamas door alle partijen waar Hamas zich aan opdringt, maakt Van Benthem een onderscheid tussen ‘de mensen die er wonen’ en ‘Hamas’. Hij benadrukt in de podcast verder dat het heel belangrijk is om Gazanen te blijven zien als mensen. Mensen die het voor het merendeel heel lastig hebben en dagelijks lijden onder de huidige benaderde situatie.

De hulp vanuit Israel kan niet rechtstreeks geleverd worden aan Gazanen vanuit Israel. “Het plan van Lapid is (…) dat dit onder internationaal toezicht wordt uitgevoerd.” Daarbij heb je opnieuw te maken met de terroristische organisatie die aldaar met de scepter zwaait. Van Benthem benadrukt dat het van groot belang is om voorwaarden te stellen, om zo agressie van Hamas te limiteren. Hij roept op: “Maak internationale hulp misschien meer voorwaardelijk.”

Jan van Bethem sluit de aflevering ‘Alles over Hamas‘ af met: “Als je een Joodse staat wilt zijn, volgens Joodse ethiek en normen en waarden, hoort daar ook compassie bij. Zelfs voor je tegenstander.”