Europol ziet de afgelopen twee jaar de aandacht voor de eindtijd in de geschiedenis van IS toenemen. In de propagandatijdschriften worden minder vaak de successen van IS in de verf gezet, maar integendeel de bedreiging van de islam door het Westen én door ‘corrupte moslims’. Veel heeft te maken met de vaststelling dat het kalifaat zwaar onder druk staat en terrein verliest. ‘De leiders van IS beweren nu dat hun gevecht tegen de vijanden deel uitmaakt van de ultieme strijd, zoals die is beschreven in islamitische geschriften, waarin de islam als overwinnaar komt uit de Dag des Oordeels’, schrijft Europol.
Ook Olivier Roy waarschuwt voor de obsessie met de dood die uitgaat van het gewelddadig islamitisch extremisme. De wijze waarop terroristen doelbewust hun eigen dood najagen, is volgens Roy zonder voorgaande. Mohammed Merah, die in 2012 een rabbijn en drie kinderen ombracht in een Joodse school in Toulouse, schreeuwde daarbij een slogan die wordt toegeschreven aan Osama Bin Laden en vaak gebruikt wordt door jihadi’s: ‘Wij houden van de dood zoals jullie van het leven houden.’ Hoewel de islam respect heeft voor het zogenaamde martelaarschap in de strijd, wordt het najagen van de eigen dood door de islam helemaal niet geapprecieerd, omdat zo’n doodsdrift ingaat tegen de wil van God. Volgens Roy heeft dat deels te maken met de vaststelling dat het moderne jihadisme in het Westen voornamelijk een jeugdbeweging is die zich volledig los van de religieuze praktijken van hun ouders en van de omringende cultuur ontwikkeld heeft. Dat vertaalt zich in een nihilistische zelfdestructie, niet enkel de vernietiging van de cultuur waarin de jongeren zijn opgegroeid, maar zelfs de vernietiging van zichzelf. ‘De moderne westerse jihadi doodt zichzelf samen met de wereld die hij verwerpt,’ schrijft Roy. ‘De systematische associatie met de dood is een van de sleutelelementen om het hedendaagse radicalisme te begrijpen. (…) De nihilistische dimensie staat centraal. Wat verleidt en fascineert, is het idee van zuivere revolte. Geweld is geen middel. Het is een doel op zich geworden.’